بخش دوم :
جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، بخش قبلی را مطالعه کنید.
مقدمه
در سیستم‌های تبرید تراکمی، نگهداری و مراقبت از تجهیزات حیاتی، به‌ویژه فیلتر درایر، نقش بسیار مهمی در عملکرد بهینه و طول عمر دستگاه ایفا می‌کند. فیلتر درایر به‌عنوان یک رطوبت‌گیر و جذب‌کننده ذرات معلق، از ورود رطوبت، هوا و ذرات آلاینده به مدار تبرید جلوگیری کرده و مانع بروز مشکلات جدی در کمپرسور، شیر انبساط و سایر اجزای حساس سیستم می‌شود. اهمیت تعویض منظم فیلتر درایر در چیلرهای تراکمی آبی و هوایی، نه تنها در جلوگیری از کاهش راندمان سرمایش و برودتی است، بلکه از وقوع آسیب‌های هزینه‌بر و تعمیرات اضطراری نیز جلوگیری می‌کند. روند تعویض فیلتر درایر شامل مجموعه‌ای از مراحل دقیق و استاندارد است که باید با رعایت نکات ایمنی و به ترتیب مشخص انجام شود. از خاموش کردن دستگاه و بستن شیرهای سرویس، تا پمپ‌دان کردن مدار و باز کردن محفظه فیلتر، هر مرحله به‌گونه‌ای طراحی شده است که ورود رطوبت و آلودگی به مدار جلوگیری شود و عملکرد سیستم در طولانی‌مدت بهینه باقی بماند. علاوه بر این، استفاده از مغزی‌های مناسب از جنس سیلیکاژل یا سایر مواد جذب‌کننده رطوبت، تضمین می‌کند که سیستم تبرید توانایی حذف رطوبت و ناخالصی‌ها را به‌طور مؤثر داشته باشد و از گرفتگی مسیر مبرد و کاهش راندمان جلوگیری گردد. فرآیند تعویض فیلتر درایر، به دلیل حساسیت بالا، نیازمند دقت و سرعت عمل بالاست تا ورود هوا و رطوبت به مدار به حداقل برسد. عملیات وکیوم اولیه و ثانویه، شارژ محفظه با گاز ازت و آماده‌سازی برای راه‌اندازی مجدد سیستم، همگی بخش‌هایی هستند که تضمین می‌کنند سیستم تبرید پس از تعویض فیلتر، بدون کاهش راندمان و با ایمنی کامل فعالیت خود را ادامه دهد. به‌طور کلی، توجه به مراحل استاندارد تعویض فیلتر درایر، علاوه بر حفاظت از تجهیزات، موجب کاهش هزینه‌های نگهداری، افزایش پایداری عملکرد و حفظ کارایی سرمایشی چیلرهای تراکمی می‌شود.
مراحل تعویض فیلتر درایر در چیلرهای تراکمی
در چیلرهای تراکمی آبی و هوایی، نگهداری و تعویض فیلتر درایر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، زیرا تمیزی مدار گاز مبرد مستقیماً بر عملکرد و طول عمر سیستم تأثیر می‌گذارد. فیلتر درایر یا همان رطوبت‌گیر سیستم، در مسیر گردش مبرد نصب می‌شود و وظیفه آن جذب رطوبت و ذرات معلق در مدار است تا از گرفتگی مسیر مبرد و آسیب به اجزای حساس جلوگیری شود. مغزی یا خشک‌کن فیلتر درایر معمولاً از سیلیکاژل (Silica Gel) ساخته می‌شود، که دارای قدرت بالایی در جذب رطوبت از مبرد و روغن است و به این ترتیب راندمان و پایداری عملکرد سیستم تبرید حفظ می‌شود. فرآیند تعویض فیلتر درایر شامل قطع مسیر مبرد، باز کردن فیلتر، جایگزینی مغزی و تست نشت می‌باشد و رعایت نکات ایمنی در این عملیات برای جلوگیری از ورود رطوبت و آلودگی به مدار الزامی است.
شرح عملیات تعویض فیلتر درایر
نصب فیلتر درایر در مسیر خط مایع، نقش حیاتی در محافظت از سیستم تبرید در برابر ورود رطوبت و هوا ایفا می‌کند. اگر به هر دلیلی رطوبت یا هوا وارد مدار گاز مبرد شود، لازم است محفظه فیلتر درایر باز شده و مغزی آن طبق مراحل استاندارد تعویض گردد.
مرحله اول: خاموش کردن دستگاه
پیش از هرگونه اقدام، چیلر باید خاموش شود. در چیلرهای آبی، توجه داشته باشید که پمپ‌های اواپراتور و کندانسور همچنان روشن باقی بمانند تا از آسیب احتمالی به مدار آب و مبدل‌ها جلوگیری شود.
مرحله دوم: بستن شیر سرویس
در صورتی که سیستم تبرید مجهز به شیر سرویس در مسیر خط مایع باشد، پیش از باز کردن فیلتر درایر، این شیر باید کاملاً بسته شود. این اقدام از خروج ناخواسته مبرد و ورود هوا به سیستم جلوگیری می‌کند و ایمنی عملیات تعویض فیلتر را تضمین می‌نماید.
مرحله سوم: پمپ‌دان کردن دستگاه
پس از خاموش کردن چیلر و بستن شیر سرویس، سیستم باید پمپ‌دان شود. پمپ‌دان کردن به معنای تخلیه ایمن مبرد از مدار به منظور جلوگیری از نشت و ورود رطوبت است. روش صحیح پمپ‌دان کردن بسته به نوع چیلر و شرایط سیستم متفاوت است و می‌توان جزئیات آن را در مقاله مربوط به پمپ‌دان چیلر تراکمی مطالعه کرد. این مرحله اطمینان می‌دهد که فرآیند تعویض فیلتر درایر بدون آسیب به سیستم و با ایمنی کامل انجام شود.
مرحله چهارم: باز کردن درپوش فیلتر درایر
پس از پمپ‌دان کردن سیستم، گام بعدی باز کردن درپوش فیلتر درایر است. این کار باید با دقت و رعایت نکات ایمنی انجام شود تا ورود هوا و رطوبت به داخل مدار جلوگیری شود. باز کردن درپوش امکان دسترسی به مغزی یا خشک‌کن فیلتر را فراهم می‌کند تا بتوان آن را بررسی و در صورت نیاز تعویض نمود.
مرحله پنجم: خارج کردن مغزی‌های قدیمی
پس از باز کردن درپوش فیلتر درایر، مغزی‌های کهنه یا خشک‌کن قبلی را از روی توری یا نگهدارنده فلزی خارج کنید. این مرحله باید با احتیاط انجام شود تا هیچ ذره یا رطوبتی وارد مدار سیستم نشود و امکان نصب مغزی جدید به‌صورت ایمن فراهم گردد.
مرحله ششم: تمیزکاری محفظه و توری فیلتر
پس از خارج کردن مغزی‌های قدیمی، محفظه نگهداری مغزی و توری فلزی داخل فیلتر درایر باید به دقت با پارچه تمیز و بدون پرز پاک شود. این کار از ورود گرد و غبار یا ذرات آلاینده به مدار مبرد جلوگیری کرده و اطمینان می‌دهد مغزی جدید در محیطی عاری از آلودگی نصب شود.
اخطار مهم در تمیزکاری فیلتر درایر
هرگز از مواد نفتی، حلال‌ها یا آب برای پاک کردن محفظه و توری فیلتر درایر استفاده نکنید. این کار می‌تواند به جذب رطوبت، آلودگی و آسیب به مغزی جدید فیلتر منجر شود و عملکرد سیستم تبرید را مختل کند. برای تمیزکاری فقط از پارچه خشک و بدون پرز یا ابزارهای مخصوص غیرشیمیایی استفاده نمایید.
مرحله هفتم: نصب مغزی جدید
پس از تمیزکاری کامل محفظه و توری فلزی، مغزی‌های جدید فیلتر درایر را بر روی توری قرار داده و با دقت در داخل محفظه فیلتر نصب کنید. در این مرحله باید مطمئن شوید که مغزی‌ها به‌طور یکنواخت و محکم در جای خود قرار گرفته‌اند تا جریان مبرد به‌صورت صحیح از آن عبور کند و عملکرد جذب رطوبت و ذرات بهینه باقی بماند.
اخطار مهم در نصب مغزی جدید
فرآیند تعویض مغزی‌های فیلتر درایر نباید بیش از دو دقیقه طول بکشد. طولانی شدن این عملیات باعث ورود رطوبت و هوا به مدار سیستم شده و می‌تواند عملکرد فیلتر و کل چرخه تبرید را مختل کند. بنابراین توصیه می‌شود که مراحل نصب مغزی به‌سرعت و با دقت انجام شود.
مرحله هشتم: بستن درپوش فیلتر درایر
پس از جایگذاری مغزی‌های جدید، درپوش فیلتر درایر را در محل خود قرار داده و با استفاده از ترکمتر، پیچ‌ها را طبق مشخصات توصیه شده محکم کنید. در صورت مشاهده آسیب یا فرسودگی، واشر درپوش نیز باید تعویض شود تا از هرگونه نشتی مبرد و ورود رطوبت به سیستم جلوگیری شود.
مرحله نهم: وکیوم اولیه محفظه فیلتر درایر
پس از بستن درپوش، از طریق شیر شارژ گاز، محفظه فیلتر درایر را با پمپ وکیوم به طور کامل تخلیه کنید تا فشار داخل به حدود 29.5 اینچ ستون جیوه برسد. این مرحله اطمینان می‌دهد که تمام رطوبت و هوای موجود در محفظه خارج شده و محیط برای ورود مبرد آماده است.
مرحله دهم: شارژ محفظه با گاز ازت
پس از وکیوم اولیه، پمپ وکیوم را خاموش کرده و محفظه فیلتر درایر را با گاز ازت تا فشار حدود 5 psi شارژ کنید. این کار باعث می‌شود که محفظه تحت فشار مثبت قرار گیرد و از ورود هوا و رطوبت به سیستم جلوگیری شود. همچنین، استفاده از گاز ازت قبل از ورود مبرد، ایمنی عملیات وکیوم و شارژ مبرد را تضمین می‌کند.
مرحله یازدهم: وکیوم ثانویه سیستم
پس از شارژ گاز ازت، مجدداً محفظه فیلتر درایر و مدار مرتبط را با پمپ وکیوم تخلیه کنید تا فشار داخل به حدود 29.5 اینچ ستون جیوه برسد. سپس پمپ وکیوم را از سیستم جدا نمایید. این مرحله تضمین می‌کند که تمام رطوبت، هوا و گازهای غیرقابل تقطیر از مدار خارج شده و آماده شارژ مبرد باشد.
مرحله دوازدهم: آماده‌سازی برای راه‌اندازی مجدد سیستم
پس از وکیوم ثانویه و جدا کردن پمپ وکیوم، اگر دستگاه مجهز به شیر سرویس است و در مراحل قبل آن را بسته بودید، با دقت و احتیاط شیر سرویس را باز کنید. این کار محفظه فیلتر درایر و مدار مرتبط را برای ورود مبرد و راه‌اندازی مجدد سیستم آماده می‌سازد. در این مرحله اطمینان حاصل کنید که تمامی اتصالات محکم و عاری از نشتی هستند تا عملکرد سیستم بهینه و ایمن باشد.
نتیجه‌گیری
تعویض فیلتر درایر در چیلرهای تراکمی، یکی از اقدامات کلیدی و ضروری برای حفظ سلامت سیستم تبرید و افزایش طول عمر تجهیزات به شمار می‌رود. با گذشت زمان، فیلتر درایر ممکن است اشباع شده و توانایی خود در جذب رطوبت و ذرات معلق را از دست بدهد، که در این صورت ادامه کار سیستم بدون تعویض آن می‌تواند منجر به گرفتگی مسیر مبرد، کاهش راندمان سرمایشی و آسیب جدی به کمپرسور و سایر قطعات حساس شود. بنابراین، رعایت یک برنامه نگهداری منظم و پیروی از مراحل استاندارد تعویض، نقش حیاتی در عملکرد پایدار و ایمن چیلر دارد. عملیات تعویض فیلتر درایر شامل مجموعه‌ای از اقدامات هماهنگ و دقیق است؛ از خاموش کردن دستگاه و بستن شیر سرویس، تا خارج کردن مغزی‌های قدیمی، تمیزکاری محفظه، نصب مغزی جدید، و انجام وکیوم اولیه و ثانویه همراه با شارژ گاز ازت. هر یک از این مراحل برای جلوگیری از ورود رطوبت و آلودگی، حفظ فشار و دمای مناسب سیستم، و اطمینان از عملکرد بهینه مدار تبرید ضروری هستند. توجه به جزئیات مانند سرعت نصب مغزی جدید، استفاده از ابزارهای غیرشیمیایی برای تمیزکاری و کنترل فشار در طول عملیات، تضمین می‌کند که فیلتر درایر جدید به درستی کار کرده و سیستم به شرایط طراحی بازگردد. نتیجه نهایی، سیستم تبریدی است که با راندمان بالا، پایداری عملکرد و ایمنی کامل فعالیت می‌کند و خطر خرابی یا کاهش ظرفیت برودتی به حداقل رسیده است. رعایت این استانداردها نه تنها موجب صرفه‌جویی در هزینه‌های تعمیر و نگهداری می‌شود، بلکه عمر مفید تجهیزات را افزایش داده و عملکرد چیلر را در طولانی‌مدت بهینه می‌سازد. در واقع، تعویض صحیح فیلتر درایر، به‌عنوان یکی از اقدامات پیشگیرانه کلیدی، تضمین می‌کند که سیکل تبرید با حداکثر کارایی و حداقل ریسک خرابی ادامه یابد.