بخش سوم :
جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، بخش قبلی را مطالعه کنید.
مقدمه
در دنیای امروز که مدیریت بهینه منابع انرژی و تأمین آسایش کاربران، از مهم‌ترین دغدغه‌های مهندسان و معماران محسوب می‌شود، انتخاب یک سیستم تهویه مطبوع مناسب نقشی کلیدی در موفقیت یا شکست یک پروژه ایفا می‌کند. ساختمان‌های مسکونی، اداری، تجاری یا صنعتی هرکدام نیازهای خاصی دارند که بدون شناخت دقیق شرایط محیطی، اقلیمی و اقتصادی نمی‌توان پاسخ مناسبی برای آن‌ها یافت. شاید در نگاه اول به‌نظر برسد تهویه مطبوع فقط به خنک‌کردن یا گرم‌کردن فضا محدود می‌شود؛ اما در حقیقت، طراحی و انتخاب این سیستم‌ها، ترکیبی از علم، تجربه و درک عمیق شرایط بومی است. شرایط آب‌وهوایی، منابع انرژی در دسترس، موقعیت جغرافیایی، فرهنگ مصرف انرژی، نوع کاربری فضا و حتی عادات مردم یک منطقه، همگی عواملی هستند که می‌توانند بهترین انتخاب را به یک انتخاب نادرست تبدیل کنند.
از سوی دیگر، با رشد هزینه‌های انرژی و محدودیت منابع، دیگر نمی‌توان بدون توجه به بازدهی و هزینه‌های بلندمدت، تنها به نصب یک سیستم گران‌قیمت یا پرمصرف رضایت داد. امروز هر تصمیمی در این زمینه، باید نتیجه تحلیل دقیق پارامترهای اقلیمی مانند میانگین دما، نوسانات حرارتی، رطوبت نسبی، تابش خورشید، جهت و شدت باد و حتی سبک معماری منطقه باشد. یک طراح حرفه‌ای سیستم تهویه مطبوع، با تلفیق دانش مهندسی و داده‌های اقلیمی، بهترین راهکار را ارائه می‌دهد؛ راهکاری که نه‌تنها آسایش کاربران را تضمین می‌کند بلکه از نظر اقتصادی نیز مقرون‌به‌صرفه بوده و در بلندمدت، مانع هدررفت منابع انرژی می‌شود. در این مقاله تلاش کرده‌ایم تا مهم‌ترین مراحل و عوامل مؤثر در انتخاب سیستم تهویه مطبوع را با زبانی ساده و دقیق بررسی کنیم؛ عواملی که در نهایت، کیفیت زندگی، بهره‌وری انرژی و عمر مفید ساختمان را تحت تأثیر قرار خواهند داد.
مهم‌ترین مراحل در انتخاب سیستم تهویه
یکی از اساسی‌ترین مراحل در فرآیند طراحی یک سیستم تهویه مطبوع، انتخاب درست نوع سیستم مناسب برای پروژه است. این تصمیم‌گیری به عوامل گوناگونی بستگی دارد که هر کدام می‌توانند بر عملکرد نهایی، هزینه‌ها و سطح رفاه کاربران تاثیرگذار باشند.
در وهله نخست، باید بررسی شود که این سیستم چگونه می‌تواند شرایط مطلوب آسایش حرارتی یا نیازهای خاص محیط را تامین کند. به‌عنوان مثال، برخی فضاها نیاز به کنترل دقیق دما و رطوبت دارند، در حالی که در برخی دیگر، صرفاً تهویه هوا کافی است.
نکته مهم دیگر، نحوه عملکرد و ساختار سیستم است؛ این‌که سیستم مورد نظر تا چه اندازه قادر است با ظرفیت‌های متنوع کار کند و در چه بازه‌ای بهترین بازدهی را ارائه دهد. در همین راستا، سطح آسایشی که انتظار می‌رود فراهم شود نیز باید از ابتدا مشخص گردد؛ زیرا این موضوع ارتباط مستقیم با تجهیزات انتخابی و ظرفیت سیستم خواهد داشت.
ابعاد فیزیکی و نحوه جانمایی تجهیزات نیز در تصمیم‌گیری نقش بسزایی دارند. باید بررسی شود که اجزای سیستم چه میزان از فضای موجود را اشغال می‌کنند و آیا امکان استقرار و نگهداری آن‌ها در محل پیش‌بینی‌شده وجود دارد یا خیر.
هزینه‌ها، چه در زمان نصب اولیه و چه در دوره بهره‌برداری، عامل دیگری است که نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد. هزینه‌های جاری مانند مصرف سوخت، آب و برق، همچنین مخارج تعمیر و نگهداری، همگی باید از قبل برآورد و مدیریت شوند تا در بلندمدت باعث تحمیل هزینه‌های سنگین نشوند.
دو ویژگی مهم دیگر که هنگام انتخاب سیستم باید مدنظر قرار گیرند، «قابلیت اطمینان» و «انعطاف‌پذیری» سیستم است. یک سیستم مناسب باید در طول زمان عملکرد باثبات و بدون نقص داشته باشد و در صورت نیاز به تغییر کاربری یا گسترش فضاها، امکان ارتقا یا تطبیق با شرایط جدید را داشته باشد.
در نهایت، مالکیت و شیوه استفاده از فضاها هم می‌تواند تعیین‌کننده باشد. به‌عنوان مثال، در ساختمان‌هایی که واحدهای مختلف توسط افراد یا سازمان‌های مختلف بهره‌برداری می‌شوند، ممکن است نیاز به سیستم‌های مستقل یا نیمه‌متمرکز وجود داشته باشد تا امکان مدیریت جداگانه فراهم شود.
در مجموع، انتخاب درست نوع سیستم تهویه مطبوع، سرمایه‌گذاری در کیفیت زندگی و صرفه‌جویی هوشمندانه در منابع است؛ تصمیمی که با یک بررسی دقیق و کارشناسانه می‌تواند آسایش طولانی‌مدت ساکنان و بهره‌وری انرژی ساختمان را تضمین کند.
اهمیت موقعیت جغرافیایی در انتخاب سیستم تهویه مطبوع
انتخاب سیستم تهویه مطبوع مناسب، فقط به ظرفیت سرمایش یا گرمایش محدود نمی‌شود؛ بلکه عوامل محیطی، اقلیمی و جغرافیایی نقشی تعیین‌کننده دارند. هر منطقه جغرافیایی ویژگی‌های خاصی از نظر دما، رطوبت، تابش خورشید، باد، بارش و حتی کیفیت هوا دارد که باید در طراحی و انتخاب سیستم لحاظ شود. عدم توجه به این عوامل، باعث ناکارآمدی، افزایش هزینه‌های انرژی و کاهش عمر مفید تجهیزات خواهد شد.
• دما و دامنه نوسانات حرارتی :
یکی از عوامل کلیدی در طراحی و انتخاب سیستم‌های تهویه مطبوع، درک دقیق شرایط اقلیمی، به‌ویژه میانگین دمای سالانه و دامنه نوسان حرارتی در طول شبانه‌روز و در فصول مختلف سال است.
در مناطق سردسیر که افت دما در ماه‌های سرد چشمگیر است، اولویت اصلی تأمین گرمایش پایدار و یکنواخت خواهد بود. در چنین شرایطی معمولاً از تجهیزات گرمایشی با ظرفیت بالا مانند بویلرهای قدرتمند، هیترها یا سیستم‌های گرمایش مرکزی به‌همراه هواسازهای مناسب استفاده می‌شود. در برخی پروژه‌ها نیز سیستم‌های تهویه مطبوع جذبی (Absorption) که از انرژی حرارتی برای تولید سرمایش و گرمایش استفاده می‌کنند، گزینه‌ای به‌صرفه محسوب می‌شوند.
برعکس، در مناطق گرم و خشک یا گرم و مرطوب، بیشترین دغدغه معماران و مهندسان تأسیسات، طراحی یک سیستم سرمایشی مؤثر با توانایی کنترل رطوبت نسبی هواست. در شهرهایی با رطوبت بالا، استفاده از سیستم‌های تراکمی و چیلرهای هواخنک اهمیت پیدا می‌کند تا علاوه‌بر کاهش دما، رطوبت اضافی نیز از هوا گرفته شود. در مناطق گرم و خشک، سیستم‌های تبخیری به‌دلیل راندمان بالا و مصرف انرژی پایین، انتخاب مناسبی هستند و در بسیاری از پروژه‌های مسکونی، اداری یا کارگاهی کاربرد دارند.
بنابراین، شناخت دقیق الگوی دما و نوسان حرارتی منطقه، نقطه شروع طراحی یک سیستم تهویه مطبوع کارآمد و اقتصادی است؛ سیستمی که آسایش حرارتی را در تمام طول سال تضمین کند و در عین حال هزینه‌های بهره‌برداری را بهینه سازد.
• رطوبت نسبی هوا :
رطوبت نسبی یکی از پارامترهای اساسی در طراحی سیستم‌های تهویه مطبوع است که تأثیر مستقیمی بر آسایش حرارتی، کیفیت هوا و حتی سلامت تجهیزات و ساختمان دارد.
در مناطقی با رطوبت بالا، مانند شهرهای ساحلی شمالی و جنوبی ایران، کنترل رطوبت اهمیت دوچندانی پیدا می‌کند. در چنین مناطقی، تنها کاهش دما کافی نیست؛ بلکه سیستم باید قابلیت رطوبت‌زدایی مؤثر داشته باشد تا هوای داخلی از حالت شرجی خارج شود و محیطی مطبوع فراهم گردد. به همین دلیل، در این مناطق معمولاً از سیستم‌های سرمایشی تراکمی مثل چیلرها، اسپلیت‌ها و داکت‌اسپلیت‌ها استفاده می‌شود؛ چرا که این سیستم‌ها علاوه‌بر سرمایش، رطوبت هوای ورودی را نیز کاهش می‌دهند و شرایط ایده‌آل‌تری ایجاد می‌کنند.
در مقابل، در مناطق خشک و کم‌رطوبت ـ مانند بخش زیادی از شهرهای مرکزی، کویری و شرقی ایران تأکید بر رطوبت‌زدایی عملاً موضوعیت ندارد. اتفاقاً در این اقلیم‌ها، کمبود رطوبت ممکن است مشکل‌ساز شود؛ به‌همین دلیل سیستم‌های سرمایشی تبخیری مانند کولر آبی، زنت و ایرواشر گزینه‌های بسیار اقتصادی و کارآمدی هستند. این تجهیزات ضمن خنک‌کردن هوا، مقداری رطوبت هم به آن اضافه می‌کنند و بدین ترتیب احساس خشکی بیش از حد را کاهش می‌دهند.
در نهایت، شناخت دقیق شرایط رطوبتی هر منطقه به مهندسان کمک می‌کند تا بهترین ترکیب سیستم‌های سرمایشی، گرمایشی و فیلتراسیون را طراحی کنند؛ ترکیبی که علاوه‌بر بهینه‌بودن مصرف انرژی، آسایش ساکنان را در سطح مطلوب نگه دارد.
• شدت و زاویه تابش خورشید :
یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار در طراحی سیستم‌های تهویه مطبوع، شدت تابش خورشید و تعداد ساعات آفتابی در طول سال است. میزان نور خورشید، زاویه تابش و جهت‌گیری ساختمان نقش مستقیمی در مقدار بار حرارتی تحمیلی بر فضای داخلی دارند و باید به‌طور دقیق محاسبه و مدیریت شوند.
در مناطق با تابش شدید خورشید ـ مانند بسیاری از شهرهای جنوبی یا مرکزی ایران ـ جلوگیری از نفوذ حرارت ناخواسته به داخل ساختمان، اهمیت زیادی دارد. در این مناطق استفاده از سایه‌بان‌های مناسب، طراحی معماری با پیش‌آمدگی‌های حساب‌شده، نصب شیشه‌های دوجداره با پوشش Low-E و پرده‌های خورشیدی می‌تواند تا حد زیادی بار سرمایشی ساختمان را کاهش دهد و در نتیجه ظرفیت تجهیزات سرمایشی مورد نیاز کمتر خواهد بود.
همچنین در اقلیم‌های گرم و آفتابی، سیستم‌های تهویه مطبوع باید به‌گونه‌ای انتخاب شوند که بتوانند بار سرمایش ناشی از تابش مستقیم و غیرمستقیم خورشید را به‌طور کامل جبران کنند. به همین دلیل، استفاده از سیستم‌های تراکمی با ظرفیت کافی یا ترکیب سیستم‌های تبخیری و تراکمی، راهکار متداولی است.
در مقابل، در مناطق سردسیر و کم‌آفتاب، زاویه تابش خورشید می‌تواند به‌عنوان منبع گرمایش طبیعی عمل کند. طراحی ساختمان در این مناطق باید به‌گونه‌ای باشد که بیشترین بهره‌گیری از انرژی خورشیدی در فصول سرد امکان‌پذیر باشد. برای مثال، استفاده از پنجره‌های بزرگ جنوبی، شیشه‌های مخصوص با ضریب عبور حرارت بالا و حتی طراحی گلخانه‌های کوچک می‌تواند کمک کند تا بخشی از بار گرمایشی از طریق انرژی خورشید تأمین شود و نیاز به مصرف سوخت یا برق کاهش یابد.
در نهایت، شدت تابش خورشید نه‌تنها بر انتخاب ظرفیت تجهیزات تأثیر دارد، بلکه یکی از عوامل تعیین‌کننده در استراتژی‌های عایق‌کاری، انتخاب مصالح نما و نحوه جانمایی فضاها در پلان ساختمان است.
• سرعت و جهت وزش باد :
باد یکی دیگر از عوامل محیطی تأثیرگذار در طراحی سیستم‌های تهویه مطبوع و به‌طور کلی طراحی اقلیمی ساختمان‌هاست. سرعت و جهت وزش باد در منطقه می‌تواند به‌عنوان یک فرصت یا چالش در فرآیند تهویه مطرح باشد.
در مناطقی که جریان باد پایدار و مطلوب وجود دارد، می‌توان با طراحی هوشمندانه بازشوها، پنجره‌ها، نورگیرها و حتی دودکش‌های تهویه، بخش قابل توجهی از تهویه موردنیاز ساختمان را به‌صورت طبیعی تأمین کرد. این رویکرد علاوه‌بر کاهش مصرف انرژی سیستم‌های مکانیکی، کیفیت هوای داخلی را نیز به‌صورت مداوم تازه نگه می‌دارد و احساس طراوت بیشتری ایجاد می‌کند.
در طراحی ساختمان‌های بادگیر، نحوه جانمایی فضاها، ارتفاع پنجره‌ها و حتی طراحی حیاط‌های میانی اهمیت زیادی دارد. به‌عنوان مثال، در بافت‌های سنتی مناطق گرم و بادخیز ایران، بادگیرها نقش مهمی در هدایت جریان باد به داخل ساختمان و تهویه طبیعی فضاها ایفا می‌کردند.
اما در مناطقی که باد مطلوبی وجود ندارد یا جریان باد گرم و نامناسب است ـ مثل نواحی بیابانی یا شهرهایی که بادهای موسمی گرم و خشک دارند ـ reliance اصلی باید بر سیستم‌های تهویه مکانیکی باشد تا تهویه، سرمایش یا گرمایش به‌طور کامل قابل کنترل و پایدار باشد. در این شرایط، عایق‌کاری مناسب، طراحی بازشوها با حداقل اتلاف انرژی و استفاده از سیستم‌های فیلتراسیون نیز اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند تا ورود گردوخاک یا آلودگی ناشی از بادهای محلی به حداقل برسد.
در نهایت، تحلیل سرعت و جهت باد کمک می‌کند تا مهندسان، ظرفیت تجهیزات تهویه را به‌درستی انتخاب کرده و ترکیب بهینه‌ای از تهویه طبیعی و مکانیکی را طراحی کنند؛ به‌طوری که آسایش حرارتی ساکنان تضمین شود و هزینه‌های انرژی به حداقل برسد.
• نوع اقلیم منطقه (ویژگی‌های آب‌وهوای عمومی) :
آب‌وهوای کلی هر منطقه، در واقع نقشه راه اصلی برای انتخاب نوع سیستم تهویه مطبوع است. بدون شناخت دقیق ویژگی‌های اقلیمی، طراحی یک سیستم بهینه و کارآمد تقریباً غیرممکن خواهد بود. در ادامه، چهار تیپ آب‌وهوایی رایج و بهترین گزینه‌های تهویه برای هر کدام آورده شده است:
✅ اقلیم گرم و خشک : در این مناطق که تفاوت دمای روز و شب زیاد و رطوبت بسیار پایین است سیستم‌های سرمایشی تبخیری مانند کولر آبی، ایرواشر یا زنت بهترین انتخاب هستند. این تجهیزات هم هوا را خنک می‌کنند و هم کمی رطوبت اضافه می‌کنند تا خشکی بیش‌ازحد هوا آزاردهنده نباشد.
✅ اقلیم گرم و مرطوب : مناطق ساحلی و حاره‌ای که رطوبت بالایی دارند، نیازمند سیستم‌هایی هستند که علاوه‌بر سرمایش مؤثر، توانایی رطوبت‌گیری خوبی هم داشته باشند. در این اقلیم‌ها معمولاً چیلرهای هواخنک، اسپلیت‌ها، داکت‌اسپلیت‌ها و سیستم‌های VRF استفاده می‌شوند؛ چون می‌توانند رطوبت هوای داخلی را کنترل کنند و محیط را از حالت شرجی خارج نمایند.
✅ اقلیم سرد و کوهستانی : در شهرهای مرتفع و مناطق سرد، بخش گرمایش اهمیت بیشتری دارد. در این مناطق از بویلرهای پرقدرت، انواع هیترهای هوا و سیستم‌های گرمایش از کف و انواع پکیج‌های زمینی و دیواری برای تأمین دمای مطلوب استفاده می‌شود. این تجهیزات می‌توانند با هواسازها و رادیاتورها ترکیب شوند تا گرما به‌طور یکنواخت در ساختمان توزیع شود.
✅ اقلیم چهارفصل یا معتدل : مناطقی که در طول سال هم سرمای شدید دارند و هم گرمای آزاردهنده، به سیستم‌های ترکیبی نیاز دارند. ترکیب چیلر، بویلر، هواساز و فن‌کویل یکی از رایج‌ترین و کاربردی‌ترین گزینه‌هاست. این ترکیب انعطاف‌پذیری بالایی دارد و می‌تواند در هر فصل و تحت هر شرایطی، آسایش حرارتی مطلوبی را فراهم کند.
در نهایت، انتخاب سیستم باید علاوه‌بر اقلیم، متناسب با شرایط بهره‌برداری، بودجه، دسترسی به انرژی و حتی فرهنگ مصرف انرژی ساکنان منطقه باشد تا هم هزینه‌های جاری بهینه شود و هم رفاه کاربران در سطح مناسبی تأمین گردد.
• منابع انرژی در دسترس :
دسترسی به منابع انرژی یکی از تعیین‌کننده‌ترین عوامل در انتخاب و طراحی سیستم‌های تهویه مطبوع است. بسته به موقعیت جغرافیایی، امکانات زیرساختی و هزینه تأمین انرژی، ممکن است اولویت استفاده از سوخت‌های مختلف تغییر کند.
در بسیاری از مناطق شهری، دسترسی به گاز طبیعی به‌عنوان سوختی اقتصادی و پرکاربرد برای گرمایش فراهم است. در چنین شرایطی، استفاده از بویلرها، پکیج‌های دیواری یا موتورخانه‌های مرکزی گزینه‌ای منطقی و مقرون‌به‌صرفه خواهد بود.
اما در برخی مناطق دورافتاده یا شهرهایی که زیرساخت گازرسانی ضعیف دارند، وابستگی به انرژی الکتریکی بیشتر است. در این حالت، سیستم‌هایی مانند چیلر تراکمی، هیت‌پمپ‌ها، اسپلیت، داکت اسپلیت و VRF از نوع EHP گزینه‌های متداولی هستند که با برق کار می‌کنند و در صورت طراحی اصولی، بازده بالایی دارند.
از طرف دیگر، در برخی نقاط کشور به‌ویژه مناطق آفتابی و کم‌باران ظرفیت بالایی برای بهره‌گیری از انرژی خورشیدی وجود دارد. ترکیب پنل‌های خورشیدی با سیستم‌های تهویه مطبوع می‌تواند در کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی و هزینه‌های جاری نقش مؤثری ایفا کند.
همچنین در پروژه‌های بزرگ و صنعتی، دسترسی به منابع انرژی جایگزین مانند سوخت مایع، بیوگاز یا سیستم‌های ترکیبی CHP (تولید همزمان برق و حرارت) می‌تواند در طراحی سیستم‌ها لحاظ شود.
به‌طور کلی، در انتخاب سیستم تهویه، باید هزینه اولیه تأمین انرژی، هزینه‌های بهره‌برداری در بلندمدت و پایداری تأمین انرژی در منطقه به‌طور جامع بررسی شود تا سیستم انتخابی علاوه‌بر تأمین آسایش، اقتصادی و قابل‌اتکا باشد.
• ملاحظات اقتصادی و فرهنگی :
یکی دیگر از جنبه‌های مهم در انتخاب سیستم‌های تهویه مطبوع، ابعاد اقتصادی و فرهنگی آن است که اغلب نادیده گرفته می‌شود، اما در عمل نقشی تعیین‌کننده دارد.
فرهنگ مصرف انرژی و عادات رفتاری ساکنان یک منطقه می‌تواند انتخاب سیستم‌ها را محدود یا هدایت کند. برای مثال، در بسیاری از شهرهای مرکزی و کویری ایران، استفاده از کولر آبی نسل‌به‌نسل جاافتاده است؛ چون هم تأمین آب و برق در این مناطق نسبتاً ارزان بوده و هم مردم به صدای خنکای ملایم کولر آبی و مصرف برق پایین آن عادت کرده‌اند. در این مناطق، حتی اگر سیستم‌های تراکمی کارآمدتر هم در دسترس باشند، ممکن است مردم به‌دلیل هزینه بالاتر برق یا عادت مصرفی، همچنان کولر آبی را ترجیح دهند.
در مقابل، در شهرهای بزرگ و مناطق مرطوب، مثل شمال و جنوب کشور، مردم بیشتر به استفاده از سیستم‌های تراکمی مانند اسپلیت، داکت‌اسپلیت یا چیلرهای کوچک خانگی روی آورده‌اند؛ چون این سیستم‌ها توانایی رطوبت‌گیری و سرمایش یکنواخت را دارند و سبک زندگی شهری این مناطق نیازمند تهویه دقیق‌تر و کنترل‌شده‌تر است.
از طرف دیگر، توان اقتصادی خانوارها و هزینه‌های اولیه و جاری هم تأثیر زیادی دارد. در پروژه‌های انبوه‌سازی یا ساختمان‌های عمومی، گاهی هزینه پایین نصب و نگهداری، مهم‌تر از مصرف انرژی در بلندمدت تلقی می‌شود. در چنین شرایطی ممکن است سیستم‌های ساده‌تر و ارزان‌تر انتخاب شوند تا سرمایه‌گذاری اولیه کاهش یابد.
در مجموع، طراح سیستم تهویه مطبوع باید ترکیب این عوامل فرهنگی و اقتصادی را درک کند تا بهترین گزینه متناسب با عادات، توان مالی و فرهنگ مصرف انرژی منطقه را پیشنهاد دهد. بی‌توجهی به این موضوع ممکن است باعث نارضایتی کاربران یا هزینه‌های پنهان در آینده شود.
در نهایت، مهندس طراح باید با در نظر گرفتن تمام این پارامترها، بهترین سیستم را با توجه به شرایط اقلیمی، میزان بودجه، نوع ساختمان، کاربری فضا و نیاز کاربران انتخاب کند. ترکیب دانش طراحی و داده‌های اقلیمی معتبر (مثل نقشه‌های اقلیمی سازمان هواشناسی) کمک می‌کند تا سیستم بهینه، مقرون‌به‌صرفه و پایدار انتخاب شود.
نتیجه‌گیری
در پایان باید تأکید کرد که انتخاب سیستم تهویه مطبوع مناسب، تنها خرید یک دستگاه نیست؛ بلکه تصمیمی راهبردی است که پیامدهای آن تا سال‌ها در کیفیت زندگی، میزان مصرف انرژی و حتی ارزش اقتصادی ساختمان تأثیرگذار خواهد بود. برای رسیدن به بهترین نتیجه، طراحان و کارفرمایان باید فراتر از نگاه سنتی به تهویه مطبوع حرکت کنند و همه ابعاد فنی، اقلیمی و اقتصادی را در کنار هم ببینند. درک تفاوت‌های اقلیمی ایران ـ از نواحی گرم و خشک مرکزی گرفته تا مناطق مرطوب شمالی و جنوبی، شهرهای سردسیر و اقلیم‌های چهارفصل ـ نشان می‌دهد که یک نسخه واحد برای همه پروژه‌ها وجود ندارد. هر منطقه ویژگی‌های منحصر‌به‌فردی دارد که نادیده گرفتن آن‌ها، هم بهره‌وری انرژی را کاهش می‌دهد و هم هزینه‌های جاری را افزایش می‌دهد.
از طرف دیگر، پیشرفت تکنولوژی و دسترسی به سیستم‌های نوین مانند هیت‌پمپ‌ها، چیلرهای کم‌مصرف، سیستم‌های خورشیدی یا ترکیبی CHP، فرصت‌های تازه‌ای برای طراحی‌های خلاقانه فراهم کرده است. با این حال، استفاده از این فناوری‌ها نیازمند محاسبات دقیق، مشاوره با کارشناسان خبره و به‌روزرسانی دانش فنی طراحان و بهره‌برداران است.در نهایت، اگر انتخاب سیستم تهویه مطبوع را تصمیمی هوشمندانه و آینده‌نگرانه بدانیم، می‌توانیم امیدوار باشیم که علاوه‌بر صرفه‌جویی در هزینه‌ها، سهمی در حفظ منابع انرژی کشور و ارتقای کیفیت زندگی نسل‌های آینده نیز داشته باشیم. تصمیم امروز، سرمایش و گرمایش مطلوب فردا را تضمین خواهد کرد!